به گزارش «نماینده»، دوازدهم مردادماه سال گذشته یعنی ۳۶۳ روز پیش بود که سیدحسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت در حاشیه همایش تغذیه با شیر مادر وجود روغن پالم در لبنیات را مطرح کرد.

هاشمی در اولین اظهار نظر خود در مورد پالم گفت: وجود روغن پالم در شیر را تائید کرد و گفت: متأسفانه این موضوع صحت دارد و ما گزارش مربوطه را به رئیس جمهور ارائه کرده‌ایم.

وی افزود: در جلسه با وزیر جهاد کشاورزی این مسئله به ایشان نیز اطلاع داده شد و وزیر جهاد کشاورزی دستور داد تا استفاده از روغن پالم به ۳۰ درصد کاهش پیدا کند.

وزیر بهداشت تأکید کرد: شیر بسیاری از چربی‌هایش به خاطر روغن پالم است نه بخاطر چربی طبیعی و مردم بدانند که هزینه را برای چه شیری پرداخت می‌کنند.

وی به مردم توصیه کرد تا به جای استفاده از شیر پرچرب از شیر کم‌چرب استفاده کرده و گفت: باید این تخلف در صنایع لبنی به صورت تدریجی اصلاح شود چرا که نمی‌توان صنایع لبنیات را به یکباره تعطیل کرد.

هاشمی در واکنش به اینکه بخش عمده شیرهای موجود در بازار را شیرخشک تشکیل می‌دهد، گفت: نمی‌گویم شیر خشک خوب است اما روغن پالم به مراتب بدتر از آن است.

اسامی متخلفان اعلام می‌شود و نمی‌شود!

تنها ۵ روز بعد محمد حسین قربانی، سخنگوی کمیسیون بهداشت مجلس گفت: اسامی صنایع لبنی استفاده کننده از "پالم" تا سه‌شنبه (۲۱ مرداد) آماده می‌شود. مصرف این روغن در شیر گزارش نشده اما برخی کارخانه‌ها برای تولید ماست پرچرب از این روغن استفاده می‌کردند. قرار شد حداکثر تا این روز موضوع استفاده از روغن پالم در صنایع لبنی تعیین تکلیف و اسامی کارخانه‌ها متخلف اعلام شود تا هم مردم آگاه شوند و هم سایر صنایع لبنی متضرر نشوند.
اما تنها یک روز بعد از سخنان قربانی، وزیر بهداشت در این مورد گفت: اسامی این شرکت‌ها به قوه قضائیه ارسال خواهند شد زیرا اجازه رسانه‌ای کردن نداریم. البته پلمب ‏کردن چنین کارخانجاتی بر عهده وزارت بهداشت و اداره استاندارد است که در حال انجام است. ‏

این در حالی بود که روز قبل از آن، رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو از شناسایی ۹ برند متخلف در استفاده از پالم خبر داده بود و گفته بود: طی هفته گذشته همه تولیدی‌های صنعت فرآورده‌های لبنی در تهران را بازرسی کرده و ۹ برند متخلف در زمینه روغن پالم شناسایی شدند که در حال بررسی مجدد نمونه‌های آنها هستیم. گزارش استان‌های دیگر نیز این هفته به دست ما می‌رسد و متخلفان معرفی خواهند شد.

پاک سازی شیر و ماست از پالم

۲۲ روز بعد رسول دیناروند از پاک بودن شیر و ماست از پالم خبر داد و گفت: نمی توان روغن پالم را کلا ممنوع کرد، چون امکان سواستفاده از روغن های خطرناکتر وجود دارد. من به مردم اطمینان می دهم الان شیر و ماست، روغن پالم ندارد. روغن پالم چون اسید چرب اشباع وجود دارد، خطرناک است.

دیناروند همچنین گفت: سال قبل ۷۰۰ هزار تن واردات پالم بود امسال به ۴۰۰ هزار تن می رسد تا سرانه مصرف مانند دنیا به ۳۰ درصد برسد، پالم در تمام فرآورده‌های غذایی صنعتی مثل چیبس، روغن سرخ کردنی و شیرینی و شکلات وجود دارد اما اگر ممنوع کنیم به سمت روغن ترانس می‌روند که خطرناکتر است.

رییس سازمان غذا و دارو در ادامه افزود: در دنیا ممنوعیت مصرف پالم نداریم اما محدودیت داریم. باید فرهنگ سازی کرد که مصرف روغن پالم را مردم کم کنند چون امکان ممنوعیت مصرف روغن پالم وجود ندارد. در مواد خوراکی هم اگر مردم اطمینان دارند از لبنیات سنتی استفاده کنند البته این محصولات کنترل نمی شود اما کنترل محیطی از نظر بهداشتی می شود.

۵۰ روز زمان، برای اولین موضع گیری دستگاه قضا

بیست و هفت مرداد ماه موضوع پالم یکی از سوالاتی بود که از سخنگوی قوه قضائیه پرسیده شد و وی گفت حفظ سلامت جامعه بحث مهمی است و بحمدالله وزارت ذیربط وارد شده و باید آنها نظر بدهند. دادستان تهران از طریق مراجع غیر رسمی به عنوان مدعی‌العموم وارد می‌شود، اگر تشخیص دهد اگر پالم یا چیز دیگری برای سلامت جامعه مضر است وارد می‌شود و مواردی را که وزارت ذیربط دنبال می‌کند هر موقع اعلام شود، قوه قضاییه به صورت جدی عمل می‌کند.

دهم شهریور ماه سخنگوی دستگاه قضا در شصت و هشتمین نشست خبری خود در مورد پالم گفت: در بحث استفاده شرکت‌های لبنی از روغن پالم هنوز شکایتی تحویل قوه قضاییه نشده است.

بعد از این نشست و ۵۰ روز بعد از مطرح شدن ماجرای پالم از سوی وزیر بهداشت، در تاریخ ۳۱ شهریور ۹۳ موضوع پالم بار دیگر در نشست خبری سخنگوی دستگاه قضا مطرح شد و غلامحسین محسنی اژه‌ای در این ارتباط گفت: خوشبختانه پس از نشست خبری قبلی، نامه وزارت بهداشت در خصوص جرائم رخ داده به قوه قضائیه واصل شد و در جلسه‌ای که امروز با آقای دولت‌آبادی داشتم ایشان تاکید کردند که در خصوص موضوع استفاده از روغن پالم و دیگر مواردی که سلامت عمومی را تهدید می‌کنند به صورت جدی وارد شده و موضوع را پیگیری می‌کنند.

کاهش ۳۰۰ تنی واردات پالم در سال ۹۳

بعد از این اظهارات بود که موضوع پالم در همه صحبت‌های مسئولان حوزه سلامت یافت می‌شود و هرکدام به نوبه خود در این مورد صحبت کردند تا جائیکه برخی از آنها سعی کردند اظهارات وزیر بهداشت را اصلاح کنند و به مردم اطلاع دهند که شیر و ماست فاقد پالم بوده و تنها در برخی محصولات لبنی از پالم استفاده شده است.

با گذشت ماه‌ها از این موضوع در دیناروند از کاهش ۳۰۰ تنی واردات پالم در سال ۹۳ خبر داد.

وی روز پنجم اردیبهشت امسال از اعتماد مردم به وزارت بهداشت سخن گفت و افزود: ما پاسخگوی این اعتماد هستیم. مثلا در موضوع روغن پالم نتیجه اقدامات وزارت بهداشت در سال ۹۳ منجر به کاهش واردات ۳۰۰ هزار تن پالم در کشور بوده است. وزارت بهداشت در جاهایی که وظیفه دارد، محکم ایستاده و تلاش می‌کند پاسخگوی اعتماد مردم باشد.

دیناروند وظیفه وزارت بهداشت را سلامت‌محوری در محصولات عنوان کرد و گفت: ما در حوزه نظارت و کنترل ایمنی و سلامت غذا جنبه‌هایی که وظیفه وزارت بهداشت است را فراموش نکرده‌ایم و سلامت‌محوری در محصولات را مدنظر داریم و به سمت کاهش مصرف مواد مضر مانند نمک، شکر و حذف اسید چرب ترانس می‌رویم.

رئیس سامان غذا و دارو با اشاره به مراسم نشان ایمنی و سلامت گفت: این نشان و همچنین درج راهنمایی تغذیه روی محصولات منجر به تشویق تولیدکنندگان و دادن اطلاعات درست به مصرف‌کننده جهت دریافت محصول سالم می‌شود.

اسامی که هیچ وقت اعلام نشد

پالم سر سفره مردم رسید و این همه هیاهو و جنجال راه انداخت، وزیر و وکیل در موردش صحبت کردند و خبر از برخورد سریع با متخلفان و معرفی آنها به مردم دادند اما هیچگاه این اسامی رسانه‌ای نشد و کسی نفهمید ماستی که خورده چربی‌اش طبیعی بوده و یا مصنوعی.

هیچ کس نفهمید طبق گفته مسئولان چه برندهایی از بازار جمع‌آوری شده و یا خرید آنها خطر دارد. همه مسئولان بعد از مدتی از ممنوعیت اعلام اسامی متخلفان گفتند و تنها وعده برخورد سریع و جدی را به مردم دادند.

در این میان حتی تعدادی از وکلا از رئیس سازمان غذا و دارو طرح شکات کردند و مصطفی ترک‌همدانی، نماینده آنها گفت: بازپرس شعبه ۱۵ دادسرای کارکنان دولت به سازمان غذا و دارو دستور داده که اسامی کارخانجات متخلف را که در محصولات خود از روغن غیرمجاز پالم استفاده می‌کردند، منتشر کند.

وی افزود: با توجه به ماده ۴۳ قانون تعزیرات حکومتی در امور خوراکی و بهداشتی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است اسامی اقلام خوراکی و بهداشتی غیرمجاز را اعلام همگانی کند که اکنون با گذشت چندین ماه از زمان رسانه‌ای شدن استفاده از روغن پالم در محصولات لبنی و با پیگیری بازپرس پرونده و حساسیت دادستانی تهران در امور بهداشتی مردم، بازپرس شعبه ۱۵ دادسرای کارکنان دولت دستور انتشار اسامی کارخانجات متخلف که در تولید محصولات خود از روغن پالم استفاده می‌کردند را به سازمان غذا و دارو صادر کرد.

این وکیل دادگستری یادآور شد که سازمان غذا و دارو موظف است ظرف مدت سه روز پس از دریافت این دستور، اسامی کارخانه‌های متخلف را منتشر و نتیجه را به دادستانی تهران گزارش کند.

سرانجام پرونده پالم به میز قاضی رسید

حال بعد از ۳۶۳ روز خبر می‌رسد که پرونده پالم به میز آقای قاضی رسیده است. در این ارتباط ذبیح زاده، معاون دادستان تهران به میزان گفته: این پرونده با تکمیل تحقیقات و با صدور قرار مجرمیت و کیفرخواست از دادسرای ۱۹ تهران (دادسرای ویژه جرایم پزشکی و دارویی) به دادگاه ارسال شد.
اما اینکه نام این متخلفان رسانه‌ای می‌شود یا خیر و اینکه برای چه کسانی قرار مجرمیت صادر شده، باز هم باید منتظر ماند، شاید ۳۶۳ روز دیگر.